भौगोलिक अवस्थिति
अक्षांस : २८ डिग्री २९ मिनेट २९ डिग्री ० मिनेट उत्तरी अक्षांससम्म
देशान्तर : ८२ डिग्री २९ मिनेट ८२ डिग्री ५३ मिनेट पूर्वी देशान्तरसम्म
क्षेत्रफल : २९३१८२ हे.
उचाई : ७५४ देखि ६००० मि.सम्म
सदरमूकामको उचाई : १४४८ मी.
सदरमूकामको उचाई : १४४८ मी.
भौगोलिक सिमाना
पूर्व : बाग्लूङ र म्याग्दी
पश्चिम : जाजरकोट
उत्तर : डोल्पा
दक्षिण : सल्यान र रोल्पा
राजनैतिक तथा प्रशासनिक विभाजन
विकास क्षेत्र : मध्यपश्चिमाञ्चल
विकास क्षेत्र : मध्यपश्चिमाञ्चल
अञ्चल : राप्ति
जिल्ला : रुकूम
सदरमूकाम : मूसिकोट,खलंगा
संसदीय निर्वाचन क्षेत्र : २
गा.वि.स. संख्या : ४३ (नमूना गा.वि.स.३)
इलाका : ११
इलाका केन्द्र : ८
मूख्य व्यापारिक केन्द्र
मूसिकोट, बांफिकोट, रुकूमकोट, नायगाड, चौरजहारी, सिम्रतू, झूलखेत, चूनवाङग सिम्ली, वैरागीठाटी, गोतामकोट,झूलनेटा,पोखरा, महत र दोमई आदि ।
हावापानी
औसत वर्षा : १६०० देखि २४००.मि.सम्म
तापक्रम : न्युनतम ०.४ डिग्री सेल्सियस
अधिकतम तापक्रम : ३४ डिग्रीसेल्सियस
हावापानी : अर्धउष्ण /समशितोष्ण/शितोष्ण
प्रमूख धार्मिक स्थलहरुः
साईकूमारी भगवती र कालिका मन्दिर खलंगा गा.वि.स. वराह मन्दिर र शिवजी मन्दिर रुकूमकोट गा.वि.स.गाधिघर देउती मन्दिर बांफिकोट,शिवजी मन्दिर,विजयश्वरी गा.वि.स. चौरजहारीर्,चर्चघर मूसिकोट र तकसेरा गा.वि.स. मस्तथान मैकोट गा.वि.स.,कालिका मन्दिर गोतामकोट,लक्ष्मीनारायण मन्दिर आठविसकोट गा.वि.स. ।
पर्यटकिय स्थलहरु:
सिस्ने हिमाल, स्यार्पू ताल, कमल ताल, पूपाल दह, सून दह, गूप्ता दह, सम्पे ताल, देउराली गूफा, तकसेरा गाउं, लूकूम गाउं,राङ्सी गाउं, कोल गाउं, हूकाम गाउं, मैकोट गाउं, महत गाउं, कांडा गाउं र सीमा गाउंका मगर वस्तीहरु, गोतामकोटको वस्ती,रुकूमकोट वस्ती, ढोरपाटन वन्यजन्तू आरक्ष ।
प्रमूख नदी खोलाः
ठूलीभेरी, सानीभेरी, मूग्लू खोला, लूकूम गाड, पेल्मा खोला, रन्माखोला, रुजीखोला, चून्वाङ खोला, सेती गाड, कोर्जा खोला, पूमा खोला आदि ।
भुस्वामित्वको स्थितिः
जग्गाधनी : २७०११
अधियामा कमाउने : ९२३
सूकूम्वासी र जग्गाविहिन : १२०
भूउपयोगिता
कूल क्षेत्रफल : २८७७०० हे.
कृषि योग्य जमिन : २९४७४ हे.
वनजंगल : १७११९४ हे.
चरण क्षेत्र : ६१९५२ हे.
अन्य : २५०८० हे.
कृषिमा उपयोग भएको जमिनको क्षेत्रफल : २७४५० हे.
कूल सिंचित क्षेत्रफल : ५११८ हे.
कूल खाधान्न उत्पादन : ९५५२८ मे.टन
जिल्लाको लागि आवश्यक पर्ने खाधान्न : ४१२०० म.टन
जिल्लाको लागि कूल उपभोग्य उत्पादन : ४०११९ मे.टन
खाधान्न स्थिति : १०८१ मे.टन न्यून
हिम श्रृंखला :
सिस्ने हिमाल (कांजीरावा हिमश्रृखला) ५८४१मी.
तरकारी तथा फलफूलहरु
मूला, आलू, पिंडालू, प्याज, रायो, लसून, वेसार, अदूवा, टमाटर, फर्सी गोलभेडा, रामतोरिया, करेला, भेण्टा, खुर्सानी, केराउ,गाजर, काउली, बन्दा, सिमी, कांक्रो, स्कूस, बरेला, बोडी, आंप, केरा, रुखकटहर, भूइंक६हर, अम्बा,सू न्तला, कागती, जूनार,मौसम, भोगटे, स्याउ, नास्पती, आरु, आरुबखडा, हलूवाबेद, ओखर आदि
अन्नवाली धान, गहूं, मकै, कोदो, जौ, उवा, फापर
पशु स्वस्थ्य
पशू सेवा केन्द्र :४
गर्भाधान केन्द्र :३
पशू सेवा उपकेन्द्र :७
पशू सम्वन्धि औषधि पसल : २७
वनजंगल तथा वन्यजन्तू :
सामूदायिक वन : ६९७८२ हे.
राष्ट्रिय वन : ९९४८८ हे.
कबूलियती वन : ६२ हे.
निजी वन : १८६३ हे.
जलाधार क्षेत्र : २
जम्मा उपजलाधार : ९५
प्रजाति :
बांज, खस्रू, शिसौ, गूरांश, ओखर, साज, साल, पाङठिङगो, चिउरी, टूनी, चांप, काफल, सल्लो, उत्तीस, चिलाउने, कटूस आदि ।
वन्यजन्तू तथा चराचूरुङगी:
कस्तूरी, मृग, नावर, रातो, बांदर, ढेडू, झारल, थार, बाघ, भालू, खरायो, स्याल, दूम्सी, लोखर्के, गोहोरो, डांफे, मूनाल, च्याकूरा,तित्रो, कालिज, ढूकूर, पिउरो, जूरेली, भद्रो, सारौं, वनकूखूरा आदि ।
कस्तूरी, मृग, नावर, रातो, बांदर, ढेडू, झारल, थार, बाघ, भालू, खरायो, स्याल, दूम्सी, लोखर्के, गोहोरो, डांफे, मूनाल, च्याकूरा,तित्रो, कालिज, ढूकूर, पिउरो, जूरेली, भद्रो, सारौं, वनकूखूरा आदि ।
जडिबिूटी :
यार्चागूम्वा, पांचऔले, कूरिलो, टिंमुर, दाल्चिनी, गूर्जो, कटूकी, पाङर, बादलपाते, बोझो, हर्र्रो, अमला, पदमचाल, सतूवा, हलहले,कूमकूम, चिराइतो, जटामसी, भलायो आदि ।
जनसंख्याः
कूल जनसंख्या : २१५२७०
महिला : १०६२४९
पूरुष : १०९०२१
घरधूरी संख्या : ३६७८१
जनघनत्व : ७४ प्रति कि.मि.
औषत परिवार आकार : ६
जनसंख्या वृद्धिदर : २.०६
जनघनत्व प्रतिवर्ग कि.मि. : ७४ जना
जनसंख्या बृद्धिदर : २.०६
स्रोत केन्द्रिय तथ्याङग विभाग,प्रक्षेपित तथ्याङग
विकास सूचक :
मानव विकास सूचांक : ०.२७०
मानव विकास सूचांक : ०.२७०
जिल्लाको स्थान : ५८
लैङगीको विकास सूचक : ०.२३८
लैङगीक सशक्तिकरण माप : ०.०९३
शिक्षा :
कूल साक्षरता : ४५ प्रतिशत (प्रक्षेपित तथ्याङग)
महिला : ३२ प्रतिशत
पूरुष : ५८ प्रतिशत
सामूदायिक प्राथमिक विधालय स्वीकृत संख्या : २५९
सामूदायिक प्राथमिक विधालय संचालित तह संख्या : ३६८
संस्थागत आवासिय विधालय : ३
निम्न माध्यमिक तह संचालित संख्या : ११५
निम्न माध्यमक विधालय स्वीकृत संख्या : ६६
माध्यमिक विधालय स्वीकृत : ३४
माध्यमिक विधालय संचालित तह संख्या :४९
उच्च माध्यमिक विधालय : १५
शिक्षकः
(प्रा.वि .७७५,राहत २१०) (नि.मा.वि.१३५,राहत ६७)(मा.वि.९८,राहत २६)
क्याम्पस : ३
विधार्थी संख्या (शैक्षिक सत्र ०६५।०६६) : प्रा.वि. ५४४२८
नि.मा.वि.१०८८७
मा.वि.४३९९
स्वास्थ्य :
अस्पताल : १
प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र : १
इलाका स्वास्थ्य चौकी : ८
उपस्वास्थ्य चौकी : ३४
आर्यूवेद औषधालय : १
निजी औषधि पसल एवं क्लिनिक : ५३
संचार : जिल्ला हूलाक : १
इलाका हूलाक : ८
अतिरिक्त हूलाक : ३४
भी.एच.एफ.टेलिफोन सेवा : २४
मार्टस सिस्टम टेलिफोन सेवा : १२
सी.डि.एम.ए.टेलिफोन सेवा : ४७०
एस.टि.एम. टेलिफोन सेवा : १०
नमस्ते मोवाइल सेवा : ३५००
सी.डी.एम.ए.मोवाईल सेवा : ११००
द्रूत डेलिभरी सेवा : ३
यातायात : हवाई मैदान : २ (चौरजहारी र सल्ले)
कच्ची सडक : १७० कि.मि.
ट्याक्टर गूड्ने सडक : १४१ कि.मि.
जि.वि.स.द्धारा निर्मित सडक : ५८ कि.मि.
जि.टी.जे/डव्लु एफ.पी.द्धारा निर्मित सडक : ३२ कि.मि.
नेपाली सेनाद्धारा निर्मित सडक : ५१ कि.मि.
झेङगले पूल : ५८
काठे पूल : २२
विधुत सेवा :
कूल विधुत उत्पादन : ४२५ किलोवाट
साना जल विधुत : ४
माइक्रो हाईड्रो : २
पेल्टिक सेट : १३
आधूनिक घट्ट : १९
खानेपानी : खानेपानीको स्रोत :मूल,पोखरी तथा खोला
पाइप द्धारा खानेपानी सुविधा उपलब्ध जनसंख्या : ६३.७ प्रतिशत
रुकूम जिल्लामा पाइने खनिज पदार्थ :
तामा, सिसा, कोइला, फलाम, चक, स्टेल, शिलाजित, गन्धक
जिल्लाबाट अन्यत्र निर्यात हूने वस्तूहरु :
यासागुम्वा, अन्य जडबिूटी, तरकारी वीऊ, घ्यु, मह, सूठो, चामल, दाल, शिलाजित, नेपाली कागज, अल्लोको प्रशोधित धागो,ऊनी कम्बल आदि ।
उधोग व्यवसाय :
उधोग दर्ता : ३९५
चालू उधोग : २४०
उत्पादन मूलक : २५
निर्माण सेवा : ७६
सिनेमा हल : १
विविध : २३
सेवा मूलक : ९४
कृषि तथा वनजन्य : २२
सीपमूलक तालिम प्राप्त संख्या : ७०४
वित्तीय संस्थाहरु :
नेपाल बैंक लिमिटेड : १
कृषि विकासबैंक: १
सहकारी बैंक: ३
सूरक्षा :
भैरवीदल गण,खारा गूल्म,मूसीकोट सल्ले गूल्म,चौरजहारी गूल्म,जिल्ला प्रहरी कार्यालय,इलाका प्रहरी कार्यालय,प्रहरी चौकी,राष्ट्रिय अनूसन्धान कार्यालय
जिल्लामा संचालित कार्यक्रमहरु र साझेदार कार्यालय संघसंस्थाहरु
कृषि तथा स्थानीयस्तर सडक कार्यक्रम
जिरगम क्षेत्र विकास कार्यक्रम
ग्रामिण खानेपानी तथा सरसफाइ कार्यक्रम
ग्रामीण पूर्णनिर्माण तथा पूनःस्थापना कार्यक्रम
एल.जी.सी.डी.पी.
पूर्णनिर्माण तथा पून:स्थापना कार्यक्रम
स्थानीय मार्ग झो.पू.कार्यक्रम
ग्रामिण पहूंच तथा विकेन्द्रित विकास कार्यक्रम
निर्वाचन क्षेत्र विकास कार्यक्रम
पश्चिम उच्च पहाडी गरिवी निवारण आयोजना
ग्रामिण पूनःनिर्माण तथा पूनःस्थापना कार्यक्रम
बालबालिका तथा महिलाका लागि विकेन्द्रित कार्यक्रम
रुकूम उज्यालो कार्यक्रम
गाउं विकास कार्यक्रम, दिगो विकासका लागि समूदाय परिचालन परियोजना
राष्ट्रिय स्वयंसेवक विकास सेवा
सामूदायिक पशू सेवा कार्यक्रम
सामूदायिक खानेपानी तथा सरसफाइ कार्यक्रम
शिक्षाका लागि खाधान्न कार्यक्रम
जीविकोपार्जनका लागि वन कार्यक्रम
गरिवी निवारण कोष/ विभिन्न गै.स.स.
गरिवी निवारण कोष कार्यक्रम
जिल्ला शिक्षा कार्यालय/सिविन
विधालय भौतिक निर्माण कार्यक्रम
केयर नेपाल समूदाय सहयोग कार्यक्रम
यु.एम.एन./विभिन्न गै.स.स.
द्धन्द रुपान्तरण,खाध संप्रभुता,शिक्षा,प्रकोप व्यवस्थापन
उर्जा क्षेत्र सहयोग कार्यक्रम
सिविन,नेपाल
बाल तथा यूवाहरुलाई संरक्षण कार्यक्रम
जी.टि.जे.ट / आर.इ.आर.इ./डव्लु.एफ.पी.
आय आर्जनका लागि शिक्षा कार्यक्रम
आड्रा नेपाल/सूरक्षित मातृत्व संजाल
प्रजनन् स्वास्थ्य सूधारका लागि समूदायसंग सहकार्य परियोजना
एच.आई.भी.एड्स रोकथाम कार्यक्रम
द्धन्द प्रभावितहरुका लागिसहयोग कार्यक्रम
No comments:
Post a Comment