धार्मिक स्थल
खलंगा मुसीकोट बजारबाट पूर्वतर्फ डेढ घण्टाको उकालो चढेर पुग्न सकिने यो मन्दिरमा कार्तिक शुक्ल चतुर्दशी र पूणिर्माको दिन श्रद्धा र भक्तिपुर्वक देवीको पूजा गर्नाले मनोकामना पूरा हुने विश्वासका साथ हजारौ भक्तजनहरू दर्शनार्थ भेला हुन्छन् । धार्मिक, ऐतिहासिक र पर्यटकीय दृष्टिले यो मन्दिर अत्यन्त महत्पुर्ण मानिएको छ ।
शिव मन्दिर
शोभा गा.वि.स. अन्तरगत रूकुमकोटमा रहेको कमल तालको छेउमा अवस्थित यो मन्दिरमा शिवरात्रीका दिन भगवान शिवलाई श्रद्धाका साथ बेलपत्र, जलधारा चर्ढाई भक्तजनहरूले मनोकांक्षा पुर्तिका निम्ति आराधना गर्ने चलन छ ।
मालिका मन्दिर
विजयश्वरी गा.वि.स. चौरजहारी स्थित विजश्वरी माईको ठूलो महिला र गरिमा छ ईष्ट देवीको रूपमा नित्य पूजा-आजा र जपादी गरिन्छ । साथै वडा दशैं र चैत्र अष्टमीका दिन भगवतीलाई पूजा-आजा गर्ने चलन छ ।
विजयश्वरी भगवती मन्दिर
प्राकृतिक कलापूर्ण भगवतीको मन्दिर भएको यो मन्दिरमा नवदुर्गामा घटस्थापना देखि दशमीसम्म पूजा अर्चना गरिन्छ । यिनको आङ्खनै ठूलो गरिमा र महिमा छ ।
अन्य मन्दिरहरू
लक्ष्मी नारायण मन्दिर- आठबीसकोट, बिजारे द्यौति मन्दिर- आठबीसकोट, र्साईकुमारी मन्दिर-खदीस्याला, भगवनी मन्दिर, कालीका मन्दिर-मुसिकोट, बराह मन्दिर, भगवती मन्दिर-रूकुमकोट ब्रम्हाजीको मन्दिर- अमलाचौर, नाथीगाड, गादीघर, देउती मन्दिर-बाँफिकोट, श्री गणेश मन्दिर-मुरू, भगवती मन्दिर रूघां, शिवजी मन्दिर -पेउघा, मग्मा, सिद्ध मन्दिर पिपल, तासुकारा, सिद्धको मन्दिर-सिस्ने) आदिमा पनि स्थानीय आस्था र परम्परा अनुसार समय-समयमा पूजाआजा गरिन्छ ।
पर्यटकीय स्थल
शिव मन्दिर
शोभा गा.वि.स. अन्तरगत रूकुमकोटमा रहेको कमल तालको छेउमा अवस्थित यो मन्दिरमा शिवरात्रीका दिन भगवान शिवलाई श्रद्धाका साथ बेलपत्र, जलधारा चर्ढाई भक्तजनहरूले मनोकांक्षा पुर्तिका निम्ति आराधना गर्ने चलन छ ।
मालिका मन्दिर
विजयश्वरी गा.वि.स. चौरजहारी स्थित विजश्वरी माईको ठूलो महिला र गरिमा छ ईष्ट देवीको रूपमा नित्य पूजा-आजा र जपादी गरिन्छ । साथै वडा दशैं र चैत्र अष्टमीका दिन भगवतीलाई पूजा-आजा गर्ने चलन छ ।
विजयश्वरी भगवती मन्दिर
प्राकृतिक कलापूर्ण भगवतीको मन्दिर भएको यो मन्दिरमा नवदुर्गामा घटस्थापना देखि दशमीसम्म पूजा अर्चना गरिन्छ । यिनको आङ्खनै ठूलो गरिमा र महिमा छ ।
अन्य मन्दिरहरू
लक्ष्मी नारायण मन्दिर- आठबीसकोट, बिजारे द्यौति मन्दिर- आठबीसकोट, र्साईकुमारी मन्दिर-खदीस्याला, भगवनी मन्दिर, कालीका मन्दिर-मुसिकोट, बराह मन्दिर, भगवती मन्दिर-रूकुमकोट ब्रम्हाजीको मन्दिर- अमलाचौर, नाथीगाड, गादीघर, देउती मन्दिर-बाँफिकोट, श्री गणेश मन्दिर-मुरू, भगवती मन्दिर रूघां, शिवजी मन्दिर -पेउघा, मग्मा, सिद्ध मन्दिर पिपल, तासुकारा, सिद्धको मन्दिर-सिस्ने) आदिमा पनि स्थानीय आस्था र परम्परा अनुसार समय-समयमा पूजाआजा गरिन्छ ।
पर्यटकीय स्थल
स्यार्पु ताल :
बाँफिकोट गा.वि.स.मा अवस्थित यो ताल पर्यटकीय हिसाबले रमणीय र महत्वपूर्ण मानिन्छ । यसको क्षेत्रफल २.६ वर्ग कि.मी.छ । त्रिकोणात्मक आकारमा अवस्थित छ । यसै तलाउबाट निस्किएको पानीको श्रोत उपयोग गर्दै २०० किलोबाट क्षमताको विधुत उत्पादन गरी स्यार्पुदह साना जलविधुत आयोजनाले मुसीकोट, रूकुमकोट, बाँफिकोट, पोखरा, छिबाङ्ग गा.वि.स.हरूमा विधुत सेवा उपलब्ध गराउँदै आएको छ ।
कमल ताल :
शोभा गा.वि.स.को पहाडी उपत्यकामा अवस्थित कमल तालले रूकुमकोट उपत्यकालाई रमणीय बनाएको छ । यसको क्षेत्रफल १.९छ वर्ग कि.मी. छ । यहाँ नुहाउँदा पाप नष्ट हुन्छ भन्ने धार्मिक किम्बदन्ती अनुसार माघे संक्रान्तिमा तिर्थयात्रीहरू यहाँ आएर नुहाउने चलन छ । यो ताल सुन्दर र मनमोहक छ । नेपाल अधिराज्यमा सबैभन्दा राम्रो कमल यहाँ पाइन्छ । यसको जरा अचारको रूपमा प्रयोग गरिन्छ । फूलबाट बनेको गेडा कमल पित्तको लागि औषधीको रूपमा स्थानीय बासिन्दाले प्रयोग गर्ने गर्दछन् ।
सम्पे ताल :
गोतामकोट गा.वि.स.मा पर्ने उच्च लेकाली भाग चित्री पाटनको बीचमा अवस्थित सुन्दर सानो तालको नाम हो सम्पेताल । यो ताल हिमालयको फेदीमा अत्यन्त प्राकृतिक सुन्दरताले विभूषित छ । यहाँबाट सिस्ने हिमालको उत्तरी मोहडाको मनोरम दृष्य अवलोकन गर्न पाइन्छ ।
गुप्ता दह :
सिस्ने हिमालको फेदीमा अवस्थित यो दह अत्यन्त मनमोहक छ । यो दहमा पानी भूमरी परेको हेर्दा दर्शकहरू चकित हुन्छन् । भाद्र पूणिर्माका दिन यहाँ सिद्ध देवताको पूजाआजा गरिन्छ । त्यहाँ नुहाउनाले पाप नष्ट हुन्छ भन्ने विश्वास पनि स्थानिय वासिन्दाको रहेको छ ।
पुपाल दह र सुन दह :
रन्मामैकोट गा.वि.स.को पुपाल भन्ज्याङ्ग खुरल फाँटमा र सोहि गा.वि.स.कै जाङला भन्ज्याङ्ग र कुतला बादली पाटनको बीचमा अलग(अलग जिर्इ वटा दह छन् । उच्च लेकाली फाँटमा अवस्थित यी दह कम मनमोहम र रमणीय छैनन् । सुन दहबाट हिमाली श्रृँखलाको दृश्य अवलोकन गर्दा दर्शकहरू आनन्दित हुन्छन् । वर्षायाममा लेकाली सुगन्धित जडीबुटीहरूका फूलहरू फुलेर दर्शकहरूको मन आनन्दित तुल्याउँछन् । काम्नो नामको चराको जलक्रिडाले दर्शकको मन भावनामा डुबाई दिन्छ । बहुमूल्य जडीबुटी र वन्यजन्तु प्रशस्त पाइने यस क्षेत्रको बाटो हुदै मानिसहरू डोल्पा जाने गर्दछन् । पर्यटकीय दृष्टिले यी दहहरू अत्यन्त महत्वपूर्ण मानिएका छन् ।
अन्य तालहरू
छ्रिरी दह( रूकुमकोट, फूलबारी ताल( चोरजहारी,
खारा दह(साँख, दाजिरे ताल( बाँफिकोट,
सितल पोखरी(खलंगा, साँख दह(साँख
गुफाहरू
देउराली गुफा :
शोभा गा.वि.स.मा पर्ने लुकुम खोलाको किनारमा यो गुफा अवस्थित छ । यसभित्र विभिन्न मानव, पशुपक्षी आदिको आकृति भएका ढुङ्गाहरू चुलिएका र टाँसिएका छन् । यो गुफामा प्रवेश गर्ने वित्तिकै थुप्रै मानिसहरू अट्न सकिने स्थान छ । तर त्यस भित्र बत्ती बालेर, र्टच लिएर जानुपर्ने, पानी टेकेर जानुपर्ने भएकोले भित्री भागसम्म अनुसन्धान गरिएको छैन । यो गुफा पर्यटकीय हिसाबले महत्वपुर्ण मानिन्छ ।
सात तले गुफा :
घेत्मा गा.वि.स.को वडा नं. १ मा रहेको रमणीय हरियाली जङ्गलको बीचमा पूर्व काप्राचौर, पश्चिम च्याच्यापे, उत्तर नहर खोला, दक्षिण गाड खोलाको बीचमा साततला भएको गुफा छ । जसमा चारवटा तलाहरूमा सहजै तलमाथि गर्न सकिन्छ । पृथ्वी नारायण शाहले नेपाल एकिकरण गर्ने बेलामा आङ्खनो सुरक्षाको लागि विभिन्न ठाउँका राजा आई त्यहाँ लुकेको भन्ने भनाई स्थानीय बासिन्दाको रहेको छ । यसको भित्री भागसम्म खोज अनुसन्धान गरिएको छैन ।
अन्य गुफाहरू :
बाघ बस्ने गुफा (काँडा ७) सिद्ध गुफा पेउघा (८ भुम्के)
कल्लाकम्द गुफा चुन्बाङ (१)
No comments:
Post a Comment