युएईको जातीय मुक्ति संघर्षमा मेरो आत्म-कथा---अध्यक्ष हरी बहादुर घर्ति मगर

मुलुकमा गणतन्त्र आएपछि संविधानसभाको निर्वाचन लगायत राज्यको सबै तह र तप्कामा सबै जात-जाति भाषा-भाषी,क्षेत्र् र लिंगको पूर्ण समावेशी र समानुपातिक पद्दति अनुरुप हुनु पर्दछ भनेर नेपालका आदिवासी हरुले जोडतोडले आवाज उठाई रहेको अवस्थामा त्यसको प्रभाव युएईमा नपर्ने कुरै थिएन | सोहि समयमा म नेपाली मगर संघ युएईको केन्द्रीय अध्यक्ष थिए | युएईमा पनि तत्काल नेपाली सामाजिक संस्थाहरु मद्देको

प्रमुक संस्था नेपाली समाज युएई आफ्नो स्थापना काल देखि एकछत्र वाहुन जाती हाली मुहाली गर्दै आएको थियो | यो संस्था पनि पूर्ण समावेशी र समानुपातिक पद्दतिको अवधारणा अनुरुपको निर्माण गरिनु पर्दछ | भनेर तत्काल आदिवासी जनजाति महासंघ युएईको नेतृत्वमा रहेका आदिवासी जनजातिका जातीय संगठनहरूले नेपाली समाज युएईले आयोजना गरेको कुनै पनि कार्यक्रममा सहभागी नहुने समाजलाई बहिस्कार गर्ने जस्ता एक प्रकारको असहयोग आन्दोलन सुरु भयो | तत्पश्च्यात दुवईको नेपालीपार्कमा युएईको सामाजिक संघ सँस्थामा विशेष दखल राख्ने आम नेपालीहरूको एउटा वृहत भेला भयो | उक्त भेलाले यमलाल पंगेनीको संयोजकत्वमा पूर्ण समावेशी र समानुपातिक पद्दतिवाट नेपाली समाजको निर्वाचन गर्न एक निर्वाचन समिति वनायो | त्यहि समितिले सकेसम्मको पूर्ण समावेशी र समानुपातिक अवधारणा अनुरुप तत्कालीन आदिवासी जनजाति महासंघ युएईका अध्यक्ष् यम प्रसाद तमुको अध्यक्षतामा नेपाली समाजको निर्माण भयो | उक्त समाजमा सबै संघ संस्थाका प्रतिनिधिहरु सदस्यहरुको रुपमा पठाउने अबधारणा अनुरुप तत्काल नेपाली मगर संघ युएईले संघका क्षेत्रिय समितिका अध्यक्ष् भरत रानालाई पठाएको थियो | केहि दिनपछि नेपाली समाज युएईको केन्द्रीय समितिको बैठक बस्यो उक्त वैठकले समाजका केन्द्रीय सचिव राम चन्द्र डंगोलको संयोजकत्वमा र केन्द्रीय सदस्य भरत राना मगरको सह-संयोजकत्वमा नेपाली समाज क्षेत्रिय समिति आबुधावीको निर्वाचन गराउन जिम्मेवारी दियो | उक्त कुराको जानाकारी प्राप्त भए पछी मैले संघका केन्द्रीय सचिव समेत रहेका भरत राना मगरलाई उक्त क्षेत्रिय समिति आबुधाबीको निर्वाचन गराउँदा नेपाली मगर संघ युएईलाई पनि जानाकारी दिनु है, आबुधाबीको अध्यक्ष् मगर संघले दावी गर्नु पर्छ भनेर भनेको थिए | तर केहि समय पछी हामीहरुलाई थाहाँनै नदिएर नेपाली समाज क्षेत्रिय समिति आबुधाबीको निर्वाचन भएछ | निर्वाचन पूर्ण समावेशी र समानुपातिक पद्दतिको जगमा टेकेर निर्माण भएको नेपाली समाज युएई उसको क्षेत्रिय समितिको निर्वाचन लोकतन्त्रका सामान्य मुल्य-मान्यतालाई तिलान्जली दिदै नितान्त कविलाको मुखिया चुनेजस्तो गरेर अध्यक्ष् राम गोपाल थापाको अध्यक्ष्तमा क्षेत्रिय समिति निर्माण भएछ | अनि नेपाली मगर संघ युएईको अध्यक्षको हैसियतले संघको तर्फवाट प्रतिनिधि बनेर नेपाली समाजमा गएका भरत रानालाई सोधे तपाईले क्षेत्रिय समितिको निर्वाचन हुँदा मगर संघलाई किन जानाकारी गराउनु भएन ? जानाकारी नगराउनु को कारण के हो ? भनेर भन्दा दाई म सह-संयोजक लाई समेत जानाकारी दिएन अनि मैले कसरी संघलाई जानाकारी गराउने भनेर प्रति प्रश्न गरे | कुरो मनासिवाई थियो,अनि मैले भरत रानालाई भने तपाईले समाजको केन्द्रीय समितिको बैठकमा यो कुराको किन विरोध गर्नु भएन भनेर सोधे ..| उहाँले भन्नु भयो विरोध निकै गरे तर वास्तै गर्दैन् भनेर उहाँले भने पछी, तपाईले अव नैतिकताको कारण देखाएर नेपाली समाज केन्द्रीय सदस्यवाट राजिनामा दिनुहोस् भनेर भन्दा उहाँले राजिनामा दिन आनाकानी गर्नु भयो | करो निकै सतहमा आइ सकेको थियो,उहाँ भारत रानाको आत्मसम्मान र नेपाली मगर संघ युएईको गरीमा जोगाउन संघको तत्कालिन महासचिव नुन प्रसाद सोमई मगर लगायत केन्द्रीय समितिका साथीहरुको सल्लाह र सुझाव अनुरुप नेपाली मगर संघ युएईले प्रेश विज्ञप्ति जारी गर्दै नेपाली समाज क्षेत्रिय समिति आबुधावीको निर्वाचित कार्यसमितिलाई अस्वीकार गर्दै उक्त समिति पूर्ण समावेशी एवं समानुपातिक पद्दति अनुरुपनै हुन पर्ने यसका लागी नेपाल आदिवाशी जनजाति महासंघ पुन: प्रभावकारी भूमिकाका लागी अनुरोध समेत गरेको थियो | सोहि समयमा नेपाली मगर संघ युएईको चौथो महाधिवेशन एभरेष्ट इन्टरनेसनल होटल दुबईमा भएको थियो | उक्त महाधिवेशनले मलाई पुन: निर्वाचित गर्दै नेपाली समाज क्षेत्रिय समिति आबुधाबीको निर्वाचन पूर्ण समावेशी र समानुपातिक पद्दतिवाट गर्न गराउन सबै किसिमका उपाए हरु अबलम्बन गर्दा गराउँदा पनि नभए त्यो महासंघमा रही रहनु औचित्यहिन हुने हुँदा अलग हुने समेतको महाधिवेशनमा लागेको नीति-तथा कार्यक्रमलाई सर्वसहमतिवाट तालीको गडगडाहटले पारित गरेको थियो | महाधिवेशनको नयाँ म्यान्डेट लिएर आएको नयाँ निर्वाचित संघको कार्यसमितिको तर्फवाट महासंघलाई पत्र-चार गर्दै पूर्ण समावेशी एवं समानुपातिक पद्दतिको जगमा टेकेर निर्माण भएको नेपाली समाज युएईले आफु आएको बाटो भुलेर यदि कविलाको मुखिया निर्वाचित गरे जस्तै निर्वाचन गर्दछ र त्यस्तो निर्वाचनलाई महासंघले मान्यता दिन्छ भने नेपाली मगर संघ युएई दु:ख व्यक्त गर्दै नेपाल आदिवासी जनजाति महासंघवाट अलग हुन बाध्यहुने भन्ने व्यहोराको पत्र महासंघलाई पत्र पठायो | तत् पश्च्यात नेपाली मगर संघका सचिव भरत रानाले महाधिवेश म्यान्डेट र स्वयम उहाँको आत्मा सम्मानलाई लत्याएर यो निर्णय मात्रै हरि घर्ति मगरको ब्यक्ति निर्णय हो संघको होइन | हाम्रो सहमति छैन भनेर तत्कालिन अवस्थामा युएईमा एमालेको शक्तिकेन्द्रहरुमा भन्दै हिड्न थाले पछी मैले भरत रानालाई भेटी करिव २ घण्टा जति सम्झाई बुझाई पठाए | उनलाई भने हेर तिम्रो आत्म सम्मानको लागी,महाधिवेशनले सर्वसहमति पारित नीति र वर्तमान सन्दर्भमा हामि आदिवासी जनजातिहरुको प्रमुख माग हो | तिमि मगर संघवाट नेपाली समाज युएईमा पठाएका हामो संघको प्रतिनिधि हौ त्यसैले हाम्रो विचार,नीति र शिद्दांत अनुरुप तिमीले त्यहाँ हाम्रो आवाज उठाउनु पर्दछ | तिमीले उल्टो गर्दै छौ | नेपाली समाजको एकात्मक सर्वसत्तावादी नीति हामि माथि थोपर्दै छौ यो राम्रो होइन त्यसो गर्यौ भने संघले तिमीलाई फिर्ता बोलाउने निर्णय गर्न सक्छ भनेर मैले भने | हुनपनि सचिव भरत राना हाम्रो प्रतिनिधि भएर नेपाली समाजमा गएको उनीमा अनुभूति हुँदैनथ्यो | उनि नेपाली समाजको प्रतिनिधिको रुपमा हामि संग प्रस्तुत हुन्थे ...