मजदुरहरुको हितको निम्ति राजदुतावासमा १३ वुंदे पत्रको सन्दर्भमा- पृथीछक वुढा मगर (ग्लोभिभोना)

गत अप्रिल महिनाको १८ तारिखको दिन नेपाली मजदुरहरुको संवन्धमा ५ संगठनहरुको साझा संयन्त्र वनेको थियो । युएईका मजदुरहरुको हक हितको वारेमा साझा धारणा वनाउने हाम्रो सवैको प्रतिवद्दता थियो । संयन्त्रमा नेपाली एकता समाज युएई, नेपाली जनप्रगतिसिल मोर्चा युएई, नेपाली जनप्रगतिसिल मन्च युएई, नेपाली जनसम्पर्क समिति युएई, नेपाली एकता मन्च संलग्न थिए । यी पाँच संगठनहरुले मजदुरहरुको समस्याहरुलाई अध्ययन गरेर आ-आफ्नै तरिकाले प्रतिवेदन तयार गर्ने र ति प्रतिवेदनहरुलाई अध्ययन गरेर संयुक्त रुपमा साझा समस्याहरुलाई एकरुपता गरी नेपाली राजदुतावासमा ज्ञापन पत्र वुझाउने सहमति भएको थियो । तर मजदुर वर्गको सवालमा सवै परिवर्तन चाहने तव्काहरुको एउटा आवाज हुनु पर्छ तव मात्रै एजेन्डा सहि ठाउँमा लागु हुन सक्छ भन्ने मान्यता नेपाली जनप्रगतिसिल मोर्चाको विचार थियो । त्यसैले सवै परिवर्तनकामी संगठनहरु विचमा कार्यगत एकरुपताको लागि पहल गरेको थियो । त्यस सहकार्यमा नेपाली जन प्रगतिसिल मोर्चा युएई, जनप्रगतिसिल मन्च युएई र नेपाली एकता समाज युएई संलग्न थिए । साझा समस्याहरुको वारेमा वहस गर्न तिनै संगठनका पदाधिकारीहरु संलग्न थिए । नेपाली जनप्रगतिसिल मोर्चाको तर्फवाट कार्यवाहक अध्यक्ष साहस न्यौपान्य, महासचीव पृथीछक वुढा, सचिव काशी काफ्ले, के.स. विवस लिम्वु, के.स. चित्र थापा हुनुहुन्थ्यो । नेपाली एकता समाजवाट अध्यक्ष कृष्ण के.सी. हुनु हुन्थ्यो भने नेपाली जनप्रगतिसिल मन्चको तर्फवाट अध्यक्ष हेमन्त पौडेल हुनु हुन्थ्यो । तिनै संगठनका पदाधिकारीहरु संलग्न भएको वैठकले कार्यगत एकताको प्रस्ताव पारित गरेको थियो । वेला-वेलामा वहसहरु भइरहन्थ्यो गृहकार्यको लागि । यसै वेलामा नेपाली जनप्रगतिसिल मन्चको अध्यक्ष  हेमन्त पौड्यालजीले यो वहसलाई केहि दिनका लागि स्थगित गर्ने र आ-आफ्नो संगठन भित्र आन्तरिक गृहकार्य गर्ने समय माग्नु भएको थियो । सोहि अनुरुप वहस स्थगित पनि गरियो । त्यसको दुई दिन पछी एक्कासी हेमन्त पौड्यालले नेतृत्व गर्नु भएको नेपाली जनप्रगतिसिल मन्च,  नेपाली जनसम्पर्क समिति र नेपाली एकता मन्चले दुतावासमा ज्ञापन पत्र वुझाउन जाने कुरा उठाएका थिए । यो अध्यक्ष हेमन्त पौड्यालको गद्दारीको परिणाम थियो । त्यो वुधवारको दिन थियो, जुन दिन हामी कसैको विदा थिएन । अर्को तिर ज्ञापन पत्र तयार गर्नु भन्दा पहिले  हामीले आ-आफ्नै तरिकाले प्रतिवेदन वनाउने र ति प्रतिवेदनहरुको आधारमा साझा कुराहरुलाई ज्ञापन पत्रको रुपमा तयार गर्ने कुरा हाम्रो सहमति भएको थियो तर यो हुन सकेन । उहाँहरु एकलौटी ढंगवाट जान खोज्नु भयो । केटाकेटीको खेल भन्दा उत्कृष्ठ कार्य थिएन यो । मैले मन्चका अध्यक्ष हेमन्त जीलाई सम्पर्क गरेको थिएँ उहाँको भनाई यस्तो थियो ''मैले ९/१० वटा वुँदाहरु तयार गरेको थिएँ । त्यो उहाँहरुलाई देखाए पछी हाम्रो सहमति भयो । यो कुनै गल्ति होइन । तपाईंहरु पनि आफ्नो वुँदाहरु ल्याउनुस, त्यसमा हस्ताक्षर गराउने र  उनीहरुलाई मनाउने काम मेरो भयो'' । उहाँले कुन प्रकृयावाट जान खोज्नु भएको हो ? जव प्रकृया नै गलत भइरहेको छ भने हेमन्त जीहरू जसरी जानु भयो त्यसरी हामी दुई संगठन नेपाली जनप्रगतिसिल मोर्चा र नेपाली एकता समाजले सति जान नसक्ने निर्णय गर्यौं । यसमा मन्चले आफ्नो वर्गीय धरातल माथि कुठाराघात गरयो । यी तिन शक्तिहरु एक भए भने हाम्रो केहि पारा लाग्दैन भन्ने कुरा उनीहरुले वुझेका थिए । त्यसैले उनीहरुले हेमन्त जीलाई जसरी भए पनि मोर्चा र एकता समाजको वीचवाट थुतेर निकाल्ने कोसिस गरे । उहाँहरु त्यसमा सफल हुनु भयो तर फेरी पनि भन्नै पर्छ, हेमन्तजीले आफ्नो वैचारिक धरातल अटल राख्न सक्नु भएन । उहाँ स्खलन हुनु भयो । यसमा मलाई दु:ख छ ।

जुन दिन उहाँहरुले एकलौटी ढंगवाट राजदुतावासमा ज्ञापन पत्र दिन जानु भएको थियो त्यहि दिन गणतन्त्र दिवसको उपलक्ष्यमा रात्रि भोज थियो । उक्त रात्री भोजमा संलग्न हुनको लागि पनि उनीहरु आतुर थिए । त्यसैले उहाँहरुले सहमतिको बुंदाहरुलाई रछ्यानमा मिल्काएर दुतावासमा सुटुक्क पस्न गए । त्यो कुरा थाहा थियो कि उनीहरु दुतावासको चाकरी गर्न आतुर पनि थिए । जुन उनीहरुको ईतिहासले नै वताइरहेको छैन र ?

 जुन ५ राजनीतिक संगठनको संयन्त्रले निर्णय गरेको ज्ञापन पत्रको कुरा छ, जसमा अन्य सामाजिक संघ संस्थाको स्थान रहेको थिएन । तर उहाँहरु NRN संग गएर ज्ञापन पत्र वुझाउनु भयो । हामीले वहसमा नेपाली जनप्रगतिसिल मन्च युएईका अध्यक्ष हेमन्तजीलाई NRN सम्वन्ध आफ्नो संगठनको धारणा सार्वजनिक गर्नको लागी कुरा गरेका थियौं जसमा उहाँले सांगठनिक रुपमा NRN को समर्थन नगरेको तर व्यक्तिगत रुपमा समर्थन गर्न सकिने कुरा पनि राख्नु भएको थियो । जसमा हामीले दुई वर्षको भिसामा काम गर्न आएका नेपाली मजदुरहरु कुनै पनि हालतमा NRN हुन नसक्ने झिकिर गरेका थियौं । संभ्रान्त वर्गहरु जुन दोहोरो नागरिकता चाहिरहेका छन् त्यो कुरामा उनीहरुको जनमत वलियो वनाउनको लागि र उनीहरुको माग पूर्ति गर्नको निम्ति प्रवासी नेपालीहरुलाई प्रयोग गरेको कुरा के दिनको घाम जस्तो छर्लंग छैन र ? के यो दलाली चिन्तन होइन ? नत्र त्यो कथित कार्यको लागि हामीले किन वल थपिरहेका छौं । यसको लागि हामीले समिक्षा गर्नु पर्छ कि पर्दैन ? आम २० औं लाख नेपालीहरुमा एकाद व्यक्ति वाहेक आफुलाई NRN  भन्ने शायदै कोहि होला । यो कुरा हामीले वुझ्नु पर्छ । शायद यहि कुराहरुवाट नेपाली जनप्रगतिसिल मन्चका  अध्यक्ष हेमन्त जी हामीहरुसंगको सहकार्य उहाँहरुको अनुकुल नहुने कुरा वुझ्नु भयो र आफ्नो वर्गीय धरातल छोडेर गलत वाटोमा लाग्नु भयो र ५ राजनीतिक संयन्त्र खतम भयो । त्यस पछी नेपाली जनप्रगतिसिल मोर्चा युएई र नेपाली एकता समाजले संयुक्त १३ वुंदे ज्ञापन पत्र तयार गरेर राजदुतावासमा पेश गरयो । जहाँ मजदुर वर्गहरुको हित अनुकुल पहल कदमी गर्न र गराउनको लागि दुतावासलाई आव्हान गरिएको थियो, जसमा दुतावास सकारात्मक पाइएको थियो ।

यो कुरालाई लिएर कतिपय मान्छेहरु भन्ने गरेका छन् ''नेपाली जनप्रगतिसिल मोर्चालाई, नेपाली एकता समाजले प्रयोग गरयो, अथवा नेपाली एकता समाज, नेपाली जनप्रगतिसिल मोर्चाले प्रयोग गरयो'' यसलाई प्रयोगको रुपमा होइन वरु कार्यगत एकताको कुरा गरियोस । हामी कार्यगत एकता गरेका हौँ । मजदुर वर्ग र आफ्नो विचारको रक्षाको निम्ति हामीले सहकार्य गर्नु अनिवार्य थियो । भोलि सहमति हुन सकिन्छ भने जनसम्पर्क समिति, नेपाली जनप्रगतिसिल मोर्चासंग पनि कार्यगत एकता गर्न सकिन्छ । काम गर्ने सवालमा कहिलै स्थाई रुपमा अन्तरविरोध रहिरहने कुरा हुँदैन । आस्थाकै कुरा गर्ने हो भने त सवै भन्दा नजिकको मित्र शक्ति भनेको मन्च नै हुनु पर्थ्यो । तर तत्कालिन अवस्थामा उहाँहरुवाट आफ्नो वर्ग माथि कुथाराघाट गर्ने काम  गरेका हुनाले यो दुरी नेपाली एकता समाजसंग नजिक हुन पुगेको हो । किन भने दुवै संगठनको इच्छा शक्ति भनेको दलालहरुको निर्मुलिकरण नै हो । हामी त्यहि चाहन्छौं, अहिले नेपालमा पार्टी एकताका कुरा आइरहेका छन् । तत्कालको लागि कार्यगत एकताको कुरा आइरहेको छ । यो सन्दर्भमा कुरा गरिरहँदा मन्च आफ्नो मित्र शक्तिहरुसंग कार्यगत एकता गर्नुको सट्टामा आफुलाई विपरित धुर्वमा उभ्याउनु निकै विडम्वनाको कुरा हो ।
पृथीछक वुढा मगर (ग्लोभिभोना)
महासचिव-नेपाली जनप्रगतिसिल मोर्चा युएई